عوامل فیلم دوران عاشقی:
کارگردان: علیرضا رئیسیان
نویسنده: رؤیا محقق، مهسا محب‌علی
بازیگران: لیلا حاتمی، شهاب حسینی، فرهاد اصلانی، مینا وحید، پرویز پورحسینی، بیتا فرهی، لی‌لی فرهادپور، سوگل قلاتیان، نسیم ادبی، سعید داخ، عاطفه الهی، داریوش فائزی، شهرام جمشیدی، فرزان نجفی، حمیدرضا حیات، حسین کوهستانی، عرشیا خلج
خلاصه فیلم دوران عاشقی:
خلاصه فیلم از این قرار است خانواده‌ای از قشر سرمایه‌دار، زن‌وشوهری شاغل و دارای فرزند که خانم خانه‌دار، و به شغل وکالت مشغول می‌باشد و بیشتر، پرونده‌های طلاق و مباحث خانوادگی را پی گیری می‌کند و همسرش (حمید) یعنی آقای شهاب حسینی که نقش شوهرش را بازی می‌کند کارمند یک شرکت بزرگ هستند که در زمینه‌های پتروشیمی، صادرات و واردات و سرمایه‌گذاری در بورس و… مشغول به کار می‌باشند که او بیشتر مباحث بورس را پی گیری می‌کند البته مأموریت‌های خارج آ ز کشور نیز می‌رود در یکی از مأموریت‌ها رئیس شرکت به ایشان خانمی را معرفی می‌کند که این خانم خواهرزاده رئیس شرکت بوده و پس از آشنایی بعد از چندی دوران عاشقی نامشروع شروع می‌شود اسم فیلم از این بخش گرفته شده است و متأسفانه به رابطه مثلثی، و نامشروع اسم دوران عاشقی گذاشته می‌شود…
البته جمله (دوران عاشقی یک درام خانوادگی است که در یک بستر اجتماعی روز اتفاق می‌افتد) خلاصه فیلم در برخی از سایت‌ها برای معرفی فیلم گذاشته شده است و نویسنده مطلب سعی دارد تحلیل خودش را از این فیلم در بستر اجتماعی معرفی شده را بیان نماید و تحلیلشان را با این دو سؤال آغاز می‌کند.
-
اتفاقات در چه نوع خانواده‌ای رخ می‌دهد؟
-
در چگونه جامعه‌ای زندگی می‌کنند؟ و معرفی بستر اجتماعی که در فیلم آمده است را بین می‌کند.
نویسنده سعی می‌کند با تعریف این فیلم تحلیل و نقد خودش را نیز بیان کند.
فیلم وقتی شروع می‌شود فضای سیاهی رو نشان می‌دهد که در این فضا چشم‌هایی پشت سر هم نشان داده می‌شود و بعد از پایان تیتر تصویر شماره یک نمایش داده می‌شود که برگرفته شده از سریال فرینچ است.
که با صدای آیفون چشم‌ها باز می‌شود تصویر شماره دو.
چشم‌های باز شده مربوط به نقش اول فیلم بیتا خانم (لیلا حاتمی) می‌باشد، در را باز می‌کند.
بخش اول عشق مثلثی و ترویج فسادهای اخلاقی و پنهانی
خانمی وارد منزل می‌شود خانه بسیار ریخت‌وپاش است که نشان از شاغل بودن خانم خانه را دارد و اینکه خانم وکیل وقت کافی برای رسیدگی به خانه را ندارد.
بعد از کمی صحبت مخاطب متوجه می‌شود که این خانم زن آقای زندی صاحب شرکت شوهر خانم وکیل می‌باشد موضوع ازاین‌قرار است که خانم اول آقای زندی (پروین) آمده بگوید پرونده زن غیررسمی یا صیغه‌ای آقای زندی را پی گیری نکند تا ایشان نتواند در دادگاه برنده شود ولی خانم وکیل قبول نمی‌کند. بعد از برنده شدن خانم وکیل و موکلش در دادگاه، وکیل آقای زندی با ایشان تماس می‌گیرند و موضوع را تشریح می‌کنند و ایشان پاسخ می‌دهد مهم نیست!
بعد از برنده شدن زن صیغه‌ای آقای زندی (زهره خانم) در دادگاه بعدی حاضر نمی‌شود و خانم وکیل راهی منزل ایشان می‌شود البته از اینجا به بعد در لایه بعدی توضیح داده خواهد شد.
بخش دوم عشق مثلثی و ترویج فسادهای اخلاقی
گریزی به رابطه حمید با زن اولش که شاغل هست و تا حدودی نمی‌تواند به همسر و فرزندش برسد و پس از داستان آشنایی و صیغه کردن میترا بعد از چند ماه میترا باردار می‌شود و حمید با فهمیدن این موضوع آشفته می‌شود نه از این که معشوقه‌اش باردارشده بلکه خودش نمی‌تواند بچه‌دار شود! چرا؟ چون عمل وازکتومی (عملی برای مردان جهت عقیم‌سازی مردان) کرده است در این بخش به چند نکته باید توجه کرد.
-
ترویج اینکه مردان ایرانی باید عمل وازکتومی انجام بدهند! آن‌هم فقط با وجود داشتن تنها و تنها با یک فرزند در اوج جوانی!
-
ترویج و عادی‌سازی تک‌فرزندی با توجه به خود شخصیت بیتا که تک‌فرزند است و همچنین خود میترا که تک‌فرزند و فرزند طلاق می‌باشد، و به نحوی مشکوک به بچه رابطه نامشروع با توجه به برداشت که از فیلم می‌شود و در سخنان مادر میترا با برادرش یعنی آقای زندی این موضوع به وضوح دیده می‌شود و یا خود فرزند بیتا که تک پسر هست و یا پسربچه‌ای که هم‌بازی پسر بیتا هست در این فیلم هیچ‌گونه المان یا نمادی از اسلام و اسلامیت به کار گرفته نشده است الا جایی از فیلم که بعد از تحویل دادن ماشین دزدیده شده از طرف پلیس‌ها به بیتا بر روی پلی، بنزین تمام می‌کنند که بیتا می‌خواهد آدرس بده تا امداد خودرو به دادش برسد اشاره به پل امام علی (ع) دارد که برداشت و القا این است که از دین و مذهب پوسته‌ای و اسمی بیش چیز دیگری وجود ندارد دلیل از بیان این موضوع این است که اصلاً یک‌بار نیز اسامی امامان و معصومین در این فیلم دیده نمی‌شود و مطلقاً به چنین چیزی برخورد نمی‌شود یعنی کاملاً ترویج زندگی بورژایی و سرمایه‌داری مطلق بدون هیچ المان اسلامی!!! و نشان دادن ایرانی بدون اسلام.
ترویج سرمایه‌گذاری در بورس
از دیدگاه بزرگان ساختار بورس کاملاً مصداق قمار بوده و خرید فروش و سرمایه‌گذاری در بورس حرام است گذشته از این بخش یعنی حلال و حرام بودن موضوع، ترویج مطلق زندگی سرمایه‌داری و در برخی از بخش فیلم خیلی نرم و بدون هیچ‌گونه جلب‌توجه خاصی و القا مستقیم بانک‌ها را تبلیغ می‌کنند که در تصویر زیر به یک نمونه اشاره شده است.
بیان عادی، در خصوص اشخاصی که جنسیت دوگانه دارند و تمایل به تغییر جنسیت در آن‌ها، با گذشت چندین سال زندگی مشترک و با وجود داشتن چند فرزند، البته این بخش فیلم تمرکز خود را فقط صرفاً دغدغه‌ی خود را خیلی خاص بیان می‌کند بدون اینکه کوچک‌ترین اشاره‌ای به مسائل و مشکلات دیگر اقشار جامعه داشته باشد.
تصویری مرد دوجنسه در فیلم
همان‌طور که اشاره شد تحلیل و نقد این فیلم با دو سؤال شروع شده است.
پاسخ به سؤال اول یعنی چه نوع خانواده‌ای نشان داده شده است؟
در این فیلم خانواده‌های ثروتمند با ویژگی‌های تک‌فرزندی، بدون نماز، عشق‌های مثلثی و مخفی و نامشروع وبی بند و باری و شهوت‌پرستی، خیانت مرد به زن و زن به مرد و… در بخشی از فیلم در مکالمه حمید با بیتا، حمید اشاره می‌کند به این موضوع که (خودم خیانت کرده بودم و باید به من خیانت می‌شد) و این تأکید برخیانت بین زن و مرد و بلعکس است و یا در بخشی از فیلم که کارمند آقای زندی می‌خواهد به مأموریت برود دوستانش اشاره به بیشتر ماندن ایشان در خارج از کشور می‌کنند که خود زندی می‌گوید (برگشتی از دل زنت در بیار چون از این کاره‌ات شاکی هست- اشاره به مضمون گفتگو) غیر مستقیم به فسادهای اخلاقی می‌کند و یا در مکالمه تلفنی با خارجی اشاره به مسائل، مثل ماساژهای تایلندی و… اشاره می‌شود یعنی بی‌بندوباری مطلق و…
پاسخ به سؤال دوم یعنی چگونه جامعه‌ای یا بستر اجتماعی؟
مختصری اشاره می‌شود به نوع جامعه‌ی که به بیننده این القا می‌کند که تمام مشکلات اقشار ثروتمند جامعه مستضعفین امت هستند که به خاطر نداشتن باعث جدایی و یا خیانت در زندگی این‌ها می‌شوند در رابطه زهره با آقای زندی که با گرفتن یک باب آپارتمان در نواب از شکایت خود صرف‌نظر می‌کند. و یا در بخشی از فیلم که بیتا به دلیل عدم پاسخ زهره به منزلشان می‌رود و با ایشان می‌خواهد صحبت کند که ظرف این مدت ماشین بیتا را که در محله زهره (پامنار) پارک شده می دزند و القا به بیننده این است که قشر مستضعف دزد و فاحشه و… هستند و بعد از چند روز مشخص می‌شود که برادر زهره ماشین بیتا را دزدیده است و در پاسگاه بیتا از روی بزرگواری برادر زهره را می‌بخشد تا ایشان در رفتن به سربازی به مشکل نخورد!!!
القا خوب بودن قشر سرمایه‌داری با توجه به خیانت مستضعفین به آن‌ها و…!!!
منطقه پامنار
منزل زهره که چند خانواده در یکجا زندگی می‌کنند
زندگی قشر مستضعفین خیلی متفاوت با آن‌ها نشان داده شده است.
قشر سرمایه‌داری که در آن قمار و مشروبات با توجه به میهمانی حمید و نوع رفتارمیهمانان دیده می‌شود و یا با بی‌بندوباری که از اول فیلم در شخصیت‌های گوناگون این فیلم دیده می‌شود ولی متأسفانه القا به بیننده این است، نگاه کنید این قشر مستضعف هستند که باعث تمامی فسادها و بدبختی‌های جامعه سرمایه‌داری هستند چرا چون در مقابل سرمایه‌داران اشخاصی دزد، قاچاقچی، فاحشه پرور و… قرار دارند و القای و بسط نظریه داروین در بعد اقتصادی (بقای اصلح) پیروزی و ماندن ثروتمندان و از بین رفتن ضعیفان و مستضعفین می‌باشد.
میهمانی حمید در منزلش
میهمانی حمید در منزلش
البته تا به اینجای داستان آقای زندی بیکار نمی‌نشیند در قبال وکالت بیتا از زهره، که او را با یک باب آپارتمان می‌خرد و با اطلاع از موضوع خواهرزاده‌اش سعی در گرفتن انتقام از هردوی این‌ها را دارد که با معرفی خواهرزاده‌اش به بیتا، بیتا را از موضوع ازدواج حمید با میترا آگاه می‌کند بدون آنکه حمید بداند و برای حمید و میترا تصمیم می‌گیرد که به خارج از کشور رفته و فرزندشان را در آنجا به دنیا بیاورند ولی حمید قبول نمی‌کند و از دیگر سو میترا نیز برای عشق مقدسی!! که داشته می‌خواهد ثابت کند که پاک بوده و با رفتن به پیش دکتر حمید متوجه می‌شود که دکتر صلاحیت نداشته است و مطب دکتر پلمپ شده و پیش حمید برگشته و این موضوع را به او بیان می‌کند که تا از عشقش دفاع کند.
صحنه مراجعه میترا به بیتا برای وکالت دفاع از حق‌وحقوقش بدون اینکه بداند زن اول حمید است.
و با دانستن موضوع پدر بیتا نصایحی را به بیتا می‌کند. در پایان فیلم دوباره همان چشم‌ها بسته می‌شود معلوم نیست این به مفهوم بخشش است یا نه؟ …
نتیجه‌گیری:
-
سازنده فیلم به‌هیچ‌عنوان دغدغه قشر مستضعف را نداشته و ندارد بلعکس قشر مستضعف را دزد و باعث از راه بدر شدن قشر سرمایه‌دار معرفی می‌کند با توجه به داستان آقای زندی و زهره و …
-
سازنده فیلم هیچ‌گونه دغدغه در خصوص دین و دیانت ندارد و تبلیغ بورس (قمار مدرن) به‌وضوح در فیلم دیده می‌شود و به بیننده این القا را می‌دهد که با رفتن به سمت بورس سرمایه‌دار می‌شوید و…ترویج سرمایه‌گذاری در بورس.
-
تبلیغ بانک‌ها به صورت زیرپوستی و بدون جلب‌توجه مخاطب.
-
ترویج زندگی تک‌فرزندی و یک‌قدم جلوتر زندگی تک والدینی با توجه به زندگی میترا و مادرش و یا همچنین به خود میترا و فرزندی که در شکم او هست از همه مهم‌تر اینکه با توجه به نماد زن در سینما به عنوان نماد کشور، چرا علاقه‌ی خاصی به تولد فرزند در بیرون از مرزهای کشور را دارد؟ که خود این موضوع را می‌توان در یک مقاله جدا بیان کرد.
-
تبلیغ و ترویج عمل ضدبارداری (وازکتومی) در مردان یا عقیم شدن است که خود این موضوع ترویج و تبلیغ برای کاهش جمعیت و رفتن به سمت تک‌فرزندی را در آینده نزدیک در برخواهد داشت.
-
مشکلات تک‌فرزندی که بچه‌ها بدون خواهر و برادر، دایی و خاله و… زندگی می‌کنند و بیشتر اوقات تفریحشان بازی‌های کامپیوتری و بچه‌های همسایه است که خود این موضوع مسئله بسیار مهمی است و معضل فرهنگی دربر خواهد داشت.
-
ترویج و تبلیغ مردان و زنان به شهوت‌پرستی و شهوت‌رانی، پیروی از هوای نفس، پول‌پرستی و دنیاطلبی بخشی دیگر از هدف فیلم است.
-
و البته تبلیغ زندگی بورژوایی و سرمایه‌داری محور اصلی فیلم است.
البته این‌ها برداشت نویسنده از فیلم می‌باشد و شاید لایه‌های پنهانی دیگری نیز داشته باشد که کار اساتید و بزرگان سینما است.
سخنانی از نویسنده مطلب به عوامل سازنده این فیلم:
البته خوب است بدانید تحلیل دیگری نیز هست در زندگی که از بورس تغذیه می‌شود یعنی پول قمار، و درآمد حرام پس این زندگی به مقصد نهایی نخواهد رسید.
زندگی‌هایی که در آن ایمان به خدا و متعلقات هفتگانه ایمان نباشد صد در صد بی‌بندوباری قطره‌ای از دریا خواهد بود در مقابل مفاسدی که غرق آن خواهید شد خداوند همه‌ی انسان‌ها و بندگانش را هدایت کند این را بدانید امت مسلمان بیدار و هوشیار و آگاه هستند و تا آخرین قطره خون پای آرمان‌هایمان ایستاده‌ایم یعنی راه حق، راه خدا و اسلام، اسلام یعنی تسلیم در برابر خدا، مبارزه با شیطان و عوامل شیطانی مثل بانک و بورس و… .
وَ إِذا قِیلَ لَهُمْ لا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ قالُوا إِنَّما نَحْنُ مُصْلِحُونَ (۱۱) سوره البقره (۲): آیه ۱۱
و چون به ایشان گفته می‌شود در زمین فساد مکنید میگویند ما اصلاحگرانیم.
آیت‌الله موسوی همدانی (ترجمه المیزان)