من اصرار دارم این منطقه را «غرب آسیا» بگویم، نه خاورمیانه، تعبیر خاور دور، خاور نزدیک، خاورمیانه درست نیست. دور از کجا؟ از اروپا، نزدیک به کجا؟ به اروپا، یعنی مرکز دنیا اروپا است، هرجایی که از اروپا دورتر است، اسمش خاور دور است! هرجا نزدیک تر است، خاور نزدیک است، هر جا وسط است، خاورمیانه است. این تعریفی است که خود اروپایی‌ها کردند؛ نه ما این را قبول نداریم. آسیا یک قاره ای است؛ شرقی دارد، غربی دارد، وسطی دارد، ما در غرب آسیا قرار داریم. بنابر این این منطقه ما اسمش منطقه غرب آسیاست، نه منطقه خاورمیانه.
جملات فوق بخشی از فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با دانشگاهیان در مردادماه نود و یک است. اصطلاح خاورمیانه به بخشی از منطقه جغرافیایی اطلاق می‌شود که شامل کشورهای غرب آسیا و شمال آفریقا است.
اصطلاح «خاور میانه» اولین بار توسط «آلفرد تیر ماهان» هیدروپلتیسین آمریکایی مطرح گردید. تیر ماهان در کتاب معروف خود «تاثیر و نفوذ قدرت دریایی در تاریخ» به بررسی اینکه انگلیس چگونه به امپراتوری رسیده است می‌پردازد. وی رئیس دانشگاه جنگ نیروی دریایی که در واشنگتن دی سی در شمال شرق ایالات‌متحده قرار دارد بود. لذا نگاه وی از شهر واشنگتن دی سی به بزرگ‌ترین خشکی روی کره زمین بود که چگونه می‌توان بر منابع روزمینی و زیرزمینی آن تسلط داشته باشد. لذا نتیجه گرفت برای اینکه ایالات‌متحده به این درجه از امپراتوری برسد باید دریاها را در سیطره خود داشته باشد تا بتواند بزرگ‌ترین خشکی کره زمین را مصادره کند. برای این منظور وی ۷ ناوگان دریایی برای نیروی دریایی ارتش آمریکا تعریف کرد که عبارت‌اند از:
- ناوگان یکم و سوم در اقیانوس آرام شمالی و جنوبی
- ناوگان دوم و چهارم در اقیانوس اطلس شمالی و جنوبی
- ناوگان پنجم برای کنترل اقیانوس هند و در کشور بحرین
- ناوگان ششم به دلیل اهمیت اروپا برای غرب و اهمیت رژیم صهیونیستی در ایتالیا
- ناوگان هفتم به دلیل اهمیت استرالیا، نیوزلند و بعد از جنگ جهانی دوم و اشغال ژاپن و اهمیت ژاپن، شامل نوار باریکی از شمال شبه‌جزیره کامچاتکا در منتها الیه روسیه تا پایین استرالیا آنجا را تحت کنترل دارد.
سه‌چهارم سطح آبی کره زمین با این دیدگاه تیر ماهان پوشش داده شد و پس از آن صرفا بزرگ‌ترین خشکی روی کره زمین باقی ماند که اروپا و آسیا آن جا به هم چسبیده‌اند. لذا تیر ماهان برای این خشکی بزرگ، از واشنگتن دی. سی. در شرق ایالات متحده، سه خاور (شرق) تعریف کرد:
- خاور نزدیک که اروپاست.
- خاورمیانه که شامل غرب آسیاست، بعدها شمال آفریقا نیز به آن اضافه شد.
- خاور دور که کشورهای شرق آسیا را شامل می‌شود.
لذا تعریف خاورمیانه توسط آلفرد تیر ماهان این‌گونه بوده است که خود را محور قرار داده و دیگران را با خود سنجیده است و نگاه وی یک نگاه استعماری بوده است. بر این اساس و بر اساس فرمایش رهبری این قسمت جغرافیایی «غرب آسیا» است و نه «خاورمیانه».